Moeten we nog wel sparen met een negatieve rente in zicht?

Ik kan me de tijden van een spaarrente die meer dan 1% bedroeg, nog goed herinneren. Met mijn zuurverdiende centjes, die ik vervolgens op de spaarrekening zette, heb ik zelfs een paar honderd euro bij elkaar mogen sprokkelen. En dat alleen maar als dank dat ik mijn geld niet uitgaf, maar tijdelijk onderbracht bij de bank. De tijden zijn veranderd. Niet alleen is mijn spaarsaldo flink verlaagd wegens het volwassen (lees: dure) leven met al zijn verplichte uitgaven, ook is de spaarrente in de laatste jaren steeds meer gedaald. Tot een niveau om te janken zullen we maar zeggen. Met mijn €0,25 cent aan opgebouwde spaarrente kan ik precies niets kopen. Is dat wel zo erg? Gaan we een negatieve spaarrente krijgen? En wat is nu het beste om te doen met je spaargeld?

In 2019 hebben we bij elkaar zo’n 340 miljard Euro op de Nederlandse spaarrekeningen verzameld. Geld dat niet wordt uitgegeven dus. Op zich niet zo erg, want een mens moet natuurlijk een buffer hebben voor lastige tijden. Of voor later. Een verkapt pensioenpotje dus. Een natuurlijk verschijnsel, want zo doen we het ook met eten. Ons lichaam slaat de overtollige vetten op voor barre tijden. Oké, deze vergelijking gaat misschien wat ver. Maar heel gek is het niet. We willen onze reserves namelijk spreiden over de tijd en hebben de luxe (althans, de meeste van ons) om een deel van ons inkomen te kunnen sparen. Nu nog de wilskracht om het ook echt te doen, want het is enorm aantrekkelijk om overtollig inkomen over de balk te smijten.

“Spaargeld massaal van de bank halen?”

Toen ik onlangs via Instagram de vraag stelde: “wat zou jij met je spaargeld doen in het geval van een negatieve spaarrente?” Liepen de antwoorden sterk uiteen. Toch bleek uit alle reacties dat bijna niemand hier over had nagedacht. Een eerste veelgehoorde reactie is dan ook: ” al het spaargeld van de bank halen”. Maar wat ga je er dan mee doen? Thuis verstoppen? Als het om een paar duizend Euro gaat dan kun je hier vast wel een veilig plekje voor vinden. Maar besef dan wel dat je inboedelverzekering dit complete bedrag niet zal uitkeren in geval van inbraak of brand.

Een inboedelverzekering keert doorgaans maximaal €250,- tot €1,250 uit als het gaat om contant geld dat bij de inboedel hoort. Het is immers moeilijk te bewijzen hoeveel geld je in huis hebt liggen. Om je geld wel veilig te stellen, kun je deze dus het beste bij de bank parkeren. In een brandwerende kluis kan ook, maar de kosten hiervan zullen hoger uitvallen dan de eventuele negatieve rente waar we het over hebben. Een kleine brandwerende kluis kost al snel €100,- en is dan ook nog eens niet beschermd/ verzekerd tegen diefstal.

Zo gek is het dus eigenlijk helemaal niet om te betalen voor het bewaren van je spaargeld. Je hebt er op elk moment toegang tot en het is beschermd tegen criminelen en ander onheil. Mits je niet meer dan €100.000 hebt gestald, want dan valt het ook nog onder het deposito garantiestelsel 😉 We zijn al zolang gewend aan een positief rentepercentage, dat we het raar vinden om hier ineens voor te gaan betalen. Maar eigenlijk is dat zo raar nog niet. In een artikel van De Standaard, waarin een hoogleraar economie het woord nam, kwam de reden duidelijk naar voren.

Waarom gaat de spaarrente steeds meer omlaag?

Vroeger was de vraag naar spaargeld namelijk groter dan dat hij nu is. Het werd o.a. door de banken gebruikt om het geld uit te lenen aan bijvoorbeeld bedrijven en particulieren voor grote investeringen. De overheid deed ook nog een duit in het zakje door begrotingstekorten te financieren. Spaargeld was tot enkele jaren geleden dus erg welkom. En dat werd beloond met een positief rentepercentage. Bracht jij je geld naar de bank? Dan kreeg je aan het einde van het jaar een lekker bedrag aan rente gestort. Slapend rijk worden. Hoe snel de gemiddelde spaarrentepercentages de afgelopen jaren zijn gedaald, wordt in onderstaande tabel (pijnlijk) duidelijk.

Nu is de vraag naar spaargeld veel minder hoog. Deels te wijten aan het aanbod van spaargeld wat ineens enorm is gegroeid (pensioensparen en inkomenstoename) en deels aan de lage rentestand van de Europese bank.  Ik probeer het even makkelijk uit te leggen:

De Europese Centrale Bank heeft kortgezegd de taak om ervoor te zorgen dat de Euro zo stabiel mogelijk blijft. Om deze stabiliteit te behouden kan de ECB bijvoorbeeld het besluit nemen om de rentestand te laten dalen, stijgen of gelijk te laten blijven. Deze rentestand is vooral interessant voor banken. Zij lenen namelijk geld bij de ECB om hypotheken te kunnen vestrekken of om investeringen te doen. Wanneer de rentestand bij de ECB op een laag niveau staat, dan is het voor banken veel interessanter om geld te lenen bij de ECB dan bij hun ‘klanten’, de spaarders. Als de rentestand bij de ECB laag is, dan zal de spaarrente bij de bank dus ook gaan dalen. Andersom gaat het sommetje ook op. Als de ECB een hoge rente rekent, dan zullen de banken de hoge rente ook doorvoeren aan hun spaarders.

Goed. Hopelijk is de reden van de dalende spaarrentes nu een beetje duidelijk. Het kan dus alle kanten op gaan, maar zolang het aanbod in spaargeld groot is zullen de rentes naar mijn idee ook redelijk laag blijven.

Andere manieren om je geld te laten groeien

Zelf laat ik mijn spaargeld deels gewoon op de bank staan. Ook als ik er voor moet betalen ja. Ik kan er op elk moment bij en het is veilig bij de bank gestald. Thuis bewaren is in ieder geval geen optie, maar er zijn wel een aantal andere mogelijkheden. Ik vroeg een aantal van mijn volgers naar hun manieren om geld te laten groeien:

Beleggen – Iets waar je je even in moet verdiepen, maar zeker de moeite waard is als je je geld wilt laten groeien. Niet zonder risico’s, dus kennis van zaken is erg belangrijk. En investeer alleen met geld dat je kunt missen. Een aantal van mijn volgers belegt voor de kids; erg verstandig!

Koopzegels – De rente op koopzegels is maar liefst 5,7%. Voor 10 ct koop je, bij je boodschappen, een koopzegel. Bij 490 zegels is je spaarkaart vol en ontvang je €52,-. Dit is dus echt een extra manier van sparen, want op deze manier investeer je er geen groot geld in. Maar.. wel een leuk extraatje.

Crowdfunden – Investeer in start-ups of andere kleine ondernemingen en help hierbij mensen om zelf iets op te bouwen. De rente ligt vaak redelijk hoog (4-7%), maar er zitten dan ook risico’s en een langere looptijd aan vast.

Investeren in kunst of items van waarde – Ik schreef er eerder een artikel over, want zo gek is het niet om te investeren in designer tassen. Vooral als het een limited edition betreft, want deze items worden in de loop der jaren alleen maar meer waard. Er is wel enige kennis in het vakgebied voor nodig.

Vastgoed – Je kunt natuurlijk een vakantiewoning kopen of een appartement voor de verhuur, maar de gemiddelde Jan Modaal moet het doen met het opknappen van zijn eigen woning. En ook dat werpt zijn vruchten af. Zonnepanelen, een dakkapel, een uitbouw.. allemaal toevoegingen aan je woning die de waarde doen stijgen. Altijd een goed idee dus!

Beleggen is dus zeker een optie, zelfs als potentieel spaarpotje voor je kinderen. Of wellicht als een mooi extraatje voor later. Maar om te beleggen is kennis nodig. En het hoeft niet zo moeilijk te zijn. Ik ga me hier de komende tijd op richten en jullie kunnen hier zeker nog meer – hopelijk interessant genoeg-  artikelen van verwachten.